Θα μπορούσε να έμενε στην ιστορία σαν το ροζ σπίτι της Λευκωσίας. Κάποιοι όμως θέλησαν να το μετατρέψουν σε σπίτι του Θρύλου της Πρωτεύουσας. Και κάποιοι άλλοι προτίμησαν να εγκαταστήσουν σ’ αυτό τον κάθε… Λέλλο, είτε δοτόν, είτε αιρετό. Το επί του προμαχώνα των τειχών της Λευκωσίας, το μέχρι πρότινος Δημοτικό Μέγαρο μετρά σχεδόν ένα αιώνα ζωής και για πολλούς σαν γηραλέο κτίσμα, έπρεπε να εγκαταλειφθεί.
Τον Μάρτιο του 2011 ο Αλέξανδρος-Μιχαήλ Χατζηλύρας, στο περιοδικό «Πρωτεύουσα», στο τεύχος 18 έγραψε ένα εκπληκτικό ρεπορτάζ μετά από αρκετή έρευνα. Αυτό δεν μπορούσε να αφήσει αδιάφορο το Δήμο Λευκωσίας, όπου στην επίσημη σελίδα του στο διαδίκτυο έχει αναρτημένο ανάμεσα σε άλλα και το εν λόγο ρεπορτάζ.
Με αφορμή τον μήνα των εγκαινίων του Νέου Δημαρχείου Λευκωσίας (Μάρτιο του 2019) από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ακριβώς πριν ένα χρόνο ψάξαμε να βρούμε την ιστορία πίσω από το κτήριο το οποίο στεγαζόταν το παλιό Δημαρχείο της πρωτεύουσας.
Μια πολύ ενδιαφέρον ιστορία λοιπόν «κρύβεται» πίσω από το νεοκλασικό κτίριο, πάνω στον προμαχώνα Νταβίλα, που στεγάζε το δημαρχείο Λευκωσίας από το 1944. Κτίστηκε πριν από 84 χρόνια και αρχικά χρησιμοποιείτο ως οικογενειακό καμπαρέ με την επωνυμία «Λούνα Παρκ». Στη συνέχεια φιλοξένησε τα γραφεία του ΑΠΟΕΛ και έπειτα έγινε το κέντρο εξουσίας της πρωτεύουσας.
«Λούνα Παρκ»
Το κτίριο του δημαρχείου Λευκωσίας κτίστηκε αρχικά το 1930, με τρία μόνο δωμάτια για χρήση, ως οικογενειακό καμπαρέ με την επωνυμία «Λούνα Παρκ», το οποίο ωστόσο είχε διάρκεια ζωής μόνο πέντε χρόνια. Στη συνέχεια, το κτίριο στέγασε τα γραφεία της ποδοσφαιρικής ομάδας της Λευκωσίας ΑΠΟΕΛ, μέχρι το 1944 όταν και έγινε το κέντρο εξουσίας της πρωτεύουσας. Το 1951, αποφασίστηκε η ανακαίνιση και επέκταση του κτιρίου, με δαπάνη ύψους £51.000 –ποσό πολύ υψηλό για την τότε εποχή– και ο δήμαρχος μετέφερε εδώ το γραφείο του το 1952. Κατά την ανακαίνιση άλλαξε και η αρχιτεκτονική του κτιρίου από αποικιακή σε νεοκλασική. Εδώ να αναφέρουμε ότι, μετά από σχετικό διαγωνισμό, η Πλατεία Μεταξά μετονομάστηκε σε Πλατεία Ελευθερίας μετά την τουρκική εισβολή του 1974.
Βρισκόμενο σε ύψος περίπου 150 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, το νεοκλασικό κτίριο του δημαρχείου στηρίζεται από καλλιμάρμαρες ιωνικές κολώνες.
Νέο κτίριο
Με τα έργα για την ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας, που ξεκίνησαν στις 9 Ιουλίου 2008, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2008 το αυθεντικό «αυτί» του καρδιόσχημου προμαχώνα Νταβίλα, αποκαλύπτοντας μια ξεχασμένη για τους πολλούς ιστορία: όταν, κατά τη δεκαετία του 1933, έγιναν έργα διαμήκυνσης της οδού Λήδρας (που μέχρι τότε ήταν ένας εσωτερικός δρόμος της πόλης), με σκοπό την ένωσή της με τη νέα πόλη, οι Βρετανοί ξαναέκτισαν τμήμα του προμαχώνα για να διευκολύνουν τη σύνδεση.
- Πηγές: Κεσισιάν, Κεβόρκ: «Λευκωσία, η πρωτεύουσα της Κύπρου» (Βιβλιοπωλείο Μούφλον, Λευκωσία: 1989), Μαραγκού, Άννα & Κούτας, Ανδρέας: «Λευκωσία, η ιστορία της πόλης» (Λευκωσία: 2009), Μιχαηλίδη, Αγνή: Χώρα, η παλιά Λευκωσία (Λευκωσία: 1977).
- Οι μαυρόασπρες φωτογραφίες είναι από τη συλλογή του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας.
- Απόσπασμα από το ρεπορτάζ του ο Αλέξανδρος-Μιχαήλ Χατζηλύρας
Επιμέλεια: Νικολέτα Χρήστου
