Στην Κύπρο το σουβλάκι σερβίρεται πάντα μέσα σε κυπριακή πίτα (πίττα τσέπη), που με το περιεχόμενό της αποτελεί ένα πλήρες γεύμα. Η κυπριακή πίτα, εκτός από χοιρινά σουβλάκια περιλαμβάνει κρεμμύδι, ντομάτα και μαϊντανό, ενώ αρκετά συχνά μπαίνει και ψιλοκομμένο λάχανο. Μάλιστα, υπάρχουν και τοπικές διαφοροποιήσεις, όπως π.χ. η συνήθεια στη Λάρνακα να βάζουν στην πίτα και ταχίνι, ή η συνήθεια στη Λεμεσό να βάζουν και τουρσί.
Τα σουβλατζίδικα στην Κύπρο προσφέρουν επίσης σουβλάκι από κοτόπουλο και σουβλάκι από σεφταλιά (χοιρινός κιμάς με καρυκεύματα που τυλίγεται σε αρνίσια μπόλια), τα οποία μπορούν να ετοιμαστούν και σε συνδυασμό («μιξ»), δηλαδή κατά το ήμισυ από σουβλάκια και κατά το ήμισυ από σεφταλιά. Στη σύγχρονη κυπριακή κουζίνα θα βρούμε και σουβλάκι από χαλούμι (ημίσκληρο τυρί άσπρου χρώματος, που παρασκευάζεται από συνδυασμό αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος και μπορεί να ψηθεί στη σχάρα ή στο τηγάνι δίχως να λιώσει).
Ένας καταξιωμένος σεφ μας φρεσκάρει την μνήμη…
Ποιος από μας δεν πήρε σελίνια από τους γονείς του για να αγοράσει σουβλάκι; Την μνήμη μας φρεσκάρει ένας καταξιωμένος σεφ ο Χριστάκης Γιακουμής ο οποίος δούλευε στην κουζίνα της ιστορικής μπυραρίας Blinkers, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει δικό το εστιατόριο με τα καλύτερα ίσως σουβλατζίδικα της πρωτεύουσας.
«Το σουβλάκι την δεκαετία του ’70 ήταν δύο σελίνα, ’80 4 σελίνα, ’90 5 σελίνια, 2000 5,5 σελίνια. Όταν μπήκαμε στο ευρώ, η τιμή πώλησης εκτινάχθηκε στα 4 ευρώ, ενώ η σημερινή αξίας μιας πίτας σουβλάκια φτάνει τα 5,5 ευρώ ( περίπου 3 λίρες). *ενδεικτικές τιμές
Προχωρώντας τη συζήτηση μας ο κ.Γιακουμής μου επιβεβαίωσε τις ιστορίες που άκουγα μικρή, όταν οι ποδοσφαιριστές μιας ομάδας εκτός από το γεγονός ότι έπαιζαν κυρίως για την «φανέλα», μετά το τέλος του αγώνα πήγαιναν για σουβλάκι, αν κέρδιζαν μια αναμέτρηση.
«Όντως αυτό συνέβαινε και τότε και τώρα. Και μπράβο για την μνήμη σας. Απορώ πώς το θυμηθήκατε; To γνωρίζετε ότι αυτό συμβαίνει και σήμερα; επισημαίνει. Ομολογώ ότι δεν το γνώριζα. Είχα την εντύπωση ότι μέσα από τις ποδοσφαιρικές αλλαγές που ήρθαν με την πάροδο των χρόνων και «αίγλη» που επικρατεί μέσα από ένα πιο θεαματικό και επαγγελματικό άθλημα δεν θα εξακολουθούσε να υπάρχει αυτή η παράδοση. Και όμως ο κ.Γιακουμής μας αποκάλυψε ότι αυτό συμβαίνει ακόμη και σήμερα σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες των ομάδων.
Η θρεπτική αξία
Για τη θρεπτική του αξία έχουν ειπωθεί πολλά κι αυτό λόγω της ποικιλίας που μπορεί κάποιος να το συναντήσει.
Εμπεριέχει όλα τα κλασσικά θρεπτικά συστατικά που συναντάμε στις περισσότερες τροφές (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη), βιταμίνες του συμπλέγματος Β (θειαμίνη, νιασίνη, κυανοκοβαλαμίνη κτλ) και άλλα ιχνοστοιχεία και μέταλλα, αναλόγως με το τι έχει επιλέξει κάποιος σαν υλικά.
Τα χαρακτηριστικά που μπορούν να εκτινάξουν τις θερμίδες του είναι δύο: το περίσσιο λίπος στο χοιρινό κρέας και το λάδι στην πίτα. Αν κιόλας προσθέσουμε τηγανιτές πατάτες και κάποια σως, τότε σίγουρα ξεπερνάμε κατά πολύ την σωστή αναλογία θερμίδων.
Έτσι λοιπόν το σουβλάκι μετατράπηκε σε μια πολυπολιτισμική λιχουδιά, χωρίς κοινωνικούς ή ταξικούς περιορισμούς, αναπτύχθηκε, τροποποιήθηκε, αλλοιώθηκε και αλλοτριώθηκε γευστικά. Σε κάθε περίπτωση η πατροπαράδοτη αξία του παραμένει ίδια.
