Πριν από αρκετά χρόνια λίγο μετά το 2000 με καλεί ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Σημερινή» Ζαχαρίας Κυριάκου όπου εργαζόμουν και μου ανακοινώνει ότι θα πρέπει να πάω ταξίδι στη Συρία για να κάνω ένα οδοιπορικό. Τότε κα κάποια χρόνια πριν στη χώρα αυτή ταξίδευαν πολλοί Ε/Κ για αναψυχή, αγορές χαλιών, χρυσού και ενδυμάτων. Ομολογώ ότι δεν είχα ποτέ στο μυαλό μου να ταξιδεύψω σε μια χώρα που γνώριζα την ποικιλομορφία της κουλτούρας της και των πολλών θρησκευτικών κοινοτήτων που την συνθέτουν. Αυτό από «φόβο» καθώς μου είχαν δοθεί συγκεκριμένες οδηγίες για να μπορώ να είναι «άνετα» στο δημοσιογραφικό ταξίδι.
Οι Σύριοι πριν τον πόλεμο ήταν ένας χαμογελαστός, φιλόξενος λαός με πλήθος επιρροές από τις γειτονικές τους χώρες. Η χώρα είχε πληθυσμό 23 εκατομμύρια και οι πολίτες της είχαν μεσαίο εισόδημα ενώ μόλις το 10% του πληθυσμού ήταν αναλφάβητοι.
Δαμασκός
Η Δαμασκός είναι χτισμένη στην όαση Γκούτα. Είναι η πρωτεύουσα της Συρίας και το βασικότερο εμπορικό, βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας. Απ’ αυτήν περνούσρ η μεγάλη σιδηροδρομική γραμμή που ενώνει τη Συρία με τη Βηρυτό και το Αμμάν. Η πόλη, παρόλο ότι ήταν από τις πιο παλιές, ελάχιστα είχε χάσει από το παλιό της χρώμα και ελάχιστα είχε αλλοιωθεί η πολεοδομία και η αρχιτεκτονική της. Είχε πολλά αξιόλογα κτήρια, μεταξύ των οποίων και το περίφημο Τζαμί των Ομεϋαδών. Χιλιάδες Σύριοι διέσχιζαν τις αγορές της Δαμασκού και του Χαλεπιού, τα λεγόμενα «σουκ», γεμάτα πάγκους με μπαχάρια, κοσμήματα, παραδοσιακές χειροτεχνίες και μυρωδιές από φαγητά. Οι υπαίθριες αγορές συνυπήρχαν αρμονικά με τα σύγχρονα εμπορικά κέντρα και τις υπεραγορές, καθώς τα “σουκ” αποτελούν επίσης χώρους συνάθροισης και αναπόσπαστο κομμάτι της αραβικής κουλτούρας.
Ομολογώ ότι πέρασαν χρόνια και το ρεπορτάζ βρίσκεται κάπου στο αρχείο του Συγκροτήματος «Δίας» Όμως θυμάμαι: πάγκους γεμάτα με μπαχάρια, κοσμήματα, παραδοσιακές χειροτεχνίες και μυρωδιές από φαγητά.
Το φαγητό είχε εξέχουσα θέση στη ζωή των Σύριων. Οι φούρνοι και τα ζαχαροπλαστεία ευωδίαζαν στις συνοικίες με τα σιροπιαστά, αφού τα γλυκά γύριζαν στους δρόμους των πόλεων, απαραίτητο δώρο, σε επισκέψεις κατ’ οίκον.
Η Συρία αποτελεί ένα μωσαϊκό θρησκειών και εθνοτήτων, με τους Μουσουλμάνους βέβαια να πλειοψηφούν, ενώ η Ορθόδοξη Χριστιανική κοινότητα είναι αρκετά μεγάλη. Εξαιτίας αυτής της ιδιαιτερότητας οι μικτοί γάμοι αποτελούσαν πολύ συνηθισμένο φαινόμενο με Χριστιανούς να παντρεύονται συχνά Μουσουλμάνες και το αντίθετο. Μετά τον πόλεμο, ωστόσο, αυτό έχει περιοριστεί αρκετά λόγω της έξαρσης του θρησκευτικού φανατισμού.
Στις 19 Ιουλίου του 2012 ξεκίνησαν τον πόλεμο στην πιο όμορφη πόλη της Συρίας, στο Χαλέπι. Το Χαλέπι είναι η πιο μεγάλη πόλη και από εκεί ξεκίνησε ο συριακός εμφύλιος πόλεμος.
Μέσα σε όλα όμως, το Χαλέπι υπέστει καταστροφικές ζημιές και από εκεί που θεωρούνταν μία από τις πιο όμορφες και αρχαιότερες πόλεις παγκοσμίως, τώρα έχουν μείνει μόνο τα σημάδια του πολέμου μέσα στα ερείπια.