Είδος προς εξαφάνιση είναι οι κεντήτριες στην Κύπρο, καθώς χρόνο με το χρόνο μειώνεται ο αριθμός τους. Κάτι που οδήγησε το κράτος να κάνει σκέψεις για την ετοιμασία πιλοτικού σχεδίου στήριξης της παραγωγής υψηλής ποιότητας κυπριακού κεντήματος. Συγκεκριμένα, μεταξύ 1974-1984, συνολικά 500 πρόσωπα απασχολούνταν με την τέχνη της κεντητικής και παρήγαγαν προϊόντα υψηλής αξίας, τα οποία κατέληγαν στην κυπριακή αγορά, καθώς και σε αγορές της Ευρώπης και της Αμερικής. Τότε, για τις 500 κεντήτριες, η κεντητική ήταν το κύριο επάγγελμα του,ς από το οποίο λάμβαναν ικανοποιητικές αμοιβές για να ζήσουν τις οικογένειες τους.
Ωστόσο, σήμερα, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, εκτιμάται πως μόλις 50 πρόσωπα απασχολούνται στον κλάδο του κυπριακού κεντήματος και μάλιστα τα περισσότερα από αυτά πρόκειται για άτομα μεγάλης ηλικίας.
Το υπουργείο Ενέργειας, με επιστολή του προς τη Βουλή, αναφέρεται στα προβλήματα που υπάρχουν αλλά και στις ενέργειες στις οποίες θα προχωρήσει το κράτος για τη διάσωση της κεντητικής τέχνης. «Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την περιορισμένη είσοδο νέων ατόμων στον κλάδο της κεντητικής τέχνης, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σταδιακά στην απώλεια μιας ιδιαίτερα σημαντικής τεχνογνωσίας, η οποία μεταξύ άλλων αριθμεί και τεχνικές μοναδικές για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομία, όπως για παράδειγμα το λευκαριτικό κέντημα, που έχει συμπεριληφθεί στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομίας της UNESCO το 2009» τονίζεται στην επιστολή.
Το υπουργείο Ενέργειας αναμένεται να προχωρήσει στην αγορά υπηρεσιών, για την εκπόνηση μελέτης για την ετοιμασία πιλοτικού σχεδίου στήριξης της παραγωγής υψηλής ποιότητας κυπριακού κεντήματος, από το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Με το σχέδιο, το οποίο θα υλοποιηθεί από την υπηρεσία κυπριακής χειροτεχνίας, θα παρέχονται κίνητρα και θα παραχωρούνται χορηγίες στις κεντήτριες.
Στόχος του σχεδίου θα είναι η αξιοποίηση των τεχνικών που είναι καταχωρημένες στον εθνικό κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομίας της Κύπρου. Κατά την ετοιμασία του πιλοτικού σχεδίου θα μελετηθούν όλες οι παράμετροι και οι στόχοι που θα περιληφθούν στο σχέδιο, όπως είναι οι δικαιούχοι, η επιλέξιμη αποζημίωση που θα παραχωρείται και ο τρόπος υπολογισμού της χορηγίας. Αξίζει να σημειωθεί πως το κόστος της μελέτης δεν θα ξεπεράσει το ποσό των €4 χιλ.
Eλευθερία Παϊζανου
