Τα πρώτα ξενοδοχεία στην Κύπρο, που διαδέχθηκαν τα πανδοχεία (χάνια*), τα συναντούμε στις αρχές της Αγγλοκρατίας (1878-1960). Από το 1880, δυο μόλις χρόνια μετά τον τερματισμό της Τουρκοκρατίας, άρχισαν να εμφανίζονται μικρά ξενοδοχεία σε όλες σχεδόν τις πόλεις. Τα περισσότερα δημιουργήθηκαν από ξενιτεμένους Κυπρίους που επέστρεφαν στην πατρίδα τους.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, όπως μεταφέρει η Polignosi, αρχίζουν να γνωρίζουν τον μαζικό τουρισμό τα ορεινά θέρετρα της Κύπρου, κυρίως οι Πλάτρες, ο Πρόδρομος, ο Πεδουλάς, το Τρόοδος και η Κακοπετριά, όπου αρχίζουν να ανεγείρονται και ξενοδοχειακές μονάδες.
Μεταξύ 1930 και 1950 τα θέρετρα αυτά, και κυρίως οι Πλάτρες, έγιναν γνωστά ως κοσμοπολίτικα κέντρα παραθερισμού σ’ ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Ανάμεσα στα πρώτα ξενοδοχεία των ορεινών θερέτρων ήσαν τα Γκραν Οτέλ, Ελβέτσια, Μόντε Κάρλο, Φόρεστ Παρκ, Βερεγγάρια κ.α.
Αρχιτέκτονας: Φώτης Κολακίδης.
Παράλληλα αρχίζει και η ανέγερση μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων στις πόλεις. Σταθμό αποτελεί η δημιουργία του ξενοδοχείου «Λήδρα Πάλας» στη Λευκωσία, το οποίο άρχισε τη λειτουργία του το 1949.
Το ξενοδοχείο αυτό έμελλε να συνδέσει το όνομά του με την ιστορία της Κύπρου των νεότερων χρόνων, μέχρι σήμερα. Στο «Λήδρα Πάλας», που χρησιμοποιείται από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, μεταξύ άλλων διεξήχθησαν αλλεπάλληλοι γύροι ενδοκυπριακών συνομιλιών και συναντήσεις ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών κομμάτων.
Αρχιτέκτονες: Χρ. Ζεμπύλας και Δ. Κυθρεώτης. Χρονολογία: 1967-69 και τα bungalows το 1970. – Γιώργος Μεσαρίτης
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΦΩΤΗΣ ΚΟΛΑΚΙΔΗΣ (COLAKIDES & ASSOCIATES) ΚΑΙ, THE ARCHITECTS COLLABORATIVE (TAC).
ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ CYBARCO. ΑΠΟ ΑΡΧΕΙΟ ΦΩΤΗ ΚΟΛΑΚΙΔΗ
Αρχιτέκτων: Μίκης Ζεμπύλας
Φωτογράφιση περί το 1985 – Βασίλης Πασιουρτίδης
Φώτο: 1970 από NAVFAC Nicosia.
Αρχιτέκτονας: Benzion Ginsburg
Κατασκευή: 1947-1949
J+A Philippou architects – engineers
