Με έχουν κουράσει όπως φαντάζομαι και εσάς να ακούτε κάθε χρόνο από τα ραδιόφωνα, τις τηλεοράσεις λόγους για εκείνο τον «μαύρο Ιούλη». Εκείνο που δεν έζησα προσωπικά, εκείνον που οι διηγήσεις ξεθωριάζουν χρόνο με το χρόνο, αφού η καθημερινότητα μας καταπλάκωσε στην κυριολεξία με κουρέματα, σκάνδαλα και πανδημίες. Είναι και αυτό το «πάθος» και η εμμονή που έχουν οι περισσότεροι Ελληνοκύπριοι: «Να είναι πρώτοι. Οι καλύτεροι. Η έγνοια του πώς σε αυτή τη ζωή θα μαζέψουν όσο το δυνατόν περισσότερη δύναμη, χρήματα…
Δεν θα αφιερώσω και δεν το έκανα τουλάχιστον μέχρι τώρα τη ζωή μου στην υπηρεσία των άλλων. Θα ζήσω τη ζωή του πολεμιστή (έστω και το πλήκτρα ενός διαλυμένου κομπιούτερ) και του «δασκάλου» για να δώσω μια σταλιά αλήθειας στα παιδιά μου που μεγαλώνουν από επιλογή εδώ.
Τότε…
Δεν ήταν ανήσυχα χρόνια και καιροί. Ήταν μια μέρα 15 Ιουλίου, 20 Ιουλίου, 14 Αυγούστου. Ήταν μέρες. Ήταν η μέρα που εκείνος ο νεαρός με μια βάρκα πήγαινε για ψάρεμα. Σάββατο, 05:20 ώρα πρωινή ήταν η μέρα που: Ένα ζευγάρι «ξέμεινε» στην παραλία της Κερύνειας να ερωτεύεται από την αρχή. Ήταν εκείνη η μέρα που η μάνα έσκαγε το κεφάλι της, τι φαγητό θα φτιάξει για βραδινό. Ήταν εκείνη η νεαρή που πηγαίνει στην ράφτενα να κάνει την τελευταία πρόβα νυφικού πριν τον γάμο. Ήταν οι παρέες της γειτονιάς που το βράδυ κανόνιζαν σε ποια αυλή που θα έπιναν μπύρες και θα έλεγαν ιστορίες – θα γελούσαν μέχρι το πρώτο φως της μέρας.
Νιώθω μικρή παππού, να κατανοήσω τον πόλεμο αυτό. Ποιος άραγε μέτρησε τις αντοχές σας; Νιώθω μικρή γιαγιά, γιατί εγώ δεν έτρεχα σαν εσένα ξυπόλητος κουβαλώντας στην πλάτη μου ένα μωρό, δεν δούλευα από τα 10 μου για να μπορώ να κατανοήσω ότι για τελευταία φορά θα έβλεπα τα αμπέλια, τη βρύση, το χωριό, το σπίτι, τους φίλους, τα σοκάκια, το χώμα που σε μεγάλωσε.
«Χάθηκε» το 37% της Κύπρου, έτσι μάθαμε να λέμε, αλλά ήταν:
- 4 Δήμοι της Αμμοχώστου
- 3 Δήμοι στην Κερύνεια
- Και άλλοι 9 στο πιο πάνω ποσοστό
- Χ99 κοινοτικά συμβούλια
- 550 εκκλησίες που κάποιες από αυτές μετατράπηκαν σε νεκροτομεία, ορνιθώνες, σιταποθήκες, τζαμιά και στρατόπεδα
- 200.000 άνθρωποι εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους
- 200.000 κόσμος κάθε ηλικίας έτρεχε να φύγει από τη γη τους
- Χάθηκε 70% του ορυκτού πλούτου
- Χάθηκε 70% της τότε βιομηχανίας
- Χάθηκε 80% των τουριστικών εγκαταστάσεων στο νησί
- Χάθηκε το αρκουδάκι ενός παιδιού
- Χάθηκε το ποδηλατάκι ενός αγοριού, ένα παππούτσι παιδικό, την ώρα που έτρεχες μικρή μου να γλιτώσεις με ματωμένη πατούσα…
Τον πόλεμο τον διδάκτηκα μέσα από μυθεύματα, κουτσές αλήθειες, ψέματα. Προσπάθησα παππού, αλήθεια, προσπάθησα, με διαδηλώσεις και σημαίες να υπερασπιστώ την ελευθερία σου και την επιστροφή σου. Και μεγάλωσα και τελικά άραξα σε καναπέ «βλέποντας» σε από την τηλεόραση, μετά από το κινητό και ότι άλλο φορητό εφευρέθηκε.
Νιώθω μικρή και φοβάμαι… Φοβάμαι γιατί ο καναπές πλέον είναι μαλακός και η πραγματικότητα σκληρή σαν την ζωή που έζησες εσύ παππού και άλλοι τόσοι σαν εσένα που τελικά δεν την κατανόησα ποτέ…και ας βρέθηκα στο «νέο» σου σπίτι, και ας είδα το δάκρυ σου και τις φωτογραφίες που πρόλαβες να πάρεις.
Και αν θες την δική μου αλήθεια όσο αλληγορικό και να ακούγεται: «Σε ευχαριστώ. Γιατί η δικιά σου δύναμη με μεγάλωσε με την νοοτροπία της ζωής που εσύ και κάθε ξεριζωμένος κατάφερε: Να υπηρετώ τους άλλους στις πιο αδύναμες στιγμές τους και όταν μου κάνει την τιμή ένας συμπατριώτης μου να ζητήσει τη βοήθειά, μην κάνω… «μαθηματικά».
Ξέρεις ότι όλα τελείωσαν – Εκείνος ο πόλεμος έγινε «επιχείρηση» για πολιτικές και επιχειρηματικές καριέρες. Πάνω στο δικό σας πόνο, δάκρυ έκτισαν περιουσίες και ακόμη το κάνουν.
Παππού – Γιαγιά…σας προσφωνώ έτσι και βουρκώνω…γιατί τότε πιθανόν να ήσουν μόλις 5, 15, 20, 30, 40… Μήπως είστε το παιδί που ψάχνει το παπουτσάκι του; Που ψάχνει τη χάμενη ζωή; Εκείνα τα ανέμελα χρόνια;
Το Taste and Hospitality ΔΕΝ θα αναδημοσιεύσει κανένα πολιτικό λόγο, φωτογραφίες από μνημόσυνα και φωτογραφικό υλικό από τις εκδηλώσεις μνήμης – όπως τις αποκαλούν, από σεβασμό στον κάθε πρόσφυγα…
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ – ΝΙΚΟΛΕΤΑ ΧΡΗΣΤΟΥ
Κύρια φωτο: Shuttrstock
