Η γιαγιά Σωσώ επιμένει να τον λέει τούρκικο, κι όχι ελληνικό καφέ. Της αρέσει έτσι, νιώθει ότι την φέρνει πιο κοντά στις ρίζες της. Κάφε φορά που φεύγει από τα χείλη της αυτή η φράση μεταφέρεται μαζί κι ο νόστος για τα σπίτια που άφησαν πίσω τους. Μια απροσδιόριστη αίσθηση νοσταλγίας για ένα μεγαλείο που δεν έζησε η ίδια, αλλά εμφυτεύτηκε μέχρι και στο τελευταίο κύτταρο του DNA της από τα χείλη της μάνας και της γιαγιάς της,σύμφωνα με το joy.
Έτσι, ο καλός καφές είναι ζήτημα τιμής κι ένα από τα μεγαλύτερα κριτήρια της γιαγιάς Σωσώς για το αν είναι κάποια καλή νοικοκυρά ή όχι. Όπως καθετί σημαντικό, έτσι κι ο ελληνικός καφές έχει τη δική του ιεροτελεστία, κανόνες κι απαραβίαστες αρχές!
Η ιεροτελεστία του ψησίματος – Η ουσία είναι στο άρωμα!
Χρειάζεται σιγανή φωτιά και το καλύτερο χαρμάνι, μόνο έτσι αναδεικνύονται τα αρώματα του. Η γιαγιά Σωσώ δεν παίρνει ποτέ καφέ από το σούπερ μάρκετ, αλλά πάντα εδώ και 50 χρόνια επισκέπτεται το ίδιο καφεκοπτείο για τον καθιερωμένο φρεσκοκομμένο της καφέ. Η κούπα πρέπει να είναι λευκή, και το καϊμάκι πάντα πυκνό χωρίς περιττές μπουρμπουλήθρες.
Βασικοί κανόνες
- Πάντα σερβίρουμε με ένα μεγάλο ποτήρι δροσερό νερό, ακόμα κι αν ο άλλος δεν πρόκειται να πιει. Η κίνηση αυτή ενέχει μέσα της την χειρονομία της έγνοιας και της φροντίδας, μια πλήρης προσφοράς από καρδιά. Γι αυτό αν έχει προσέξει κάποιοι κάνουν πάρα πολύ καλό καφέ σε σύγκριση με άλλους, ακόμα κι αν στη διάθεση τους έχουν τα ίδια υλικά. Είναι το χέρι που μετράει!
- Δεν βουτάμε μέσα κέηκ και κουλουράκια, γιατί τα συστατικά τους (σουσάμι, βούτυρο, αρωματικά) αλλοιώνουν την γεύση του καφέ.
- Όση ώρα ο καφές είναι στο μπρίκι δεν ανακατεύουμε συνέχεια ούτε αφήνουμε μέσα το κουταλάκι.
- Για τέλειο καϊμάκι, προσέχουμε όταν πάει να φουσκώσει ο καφές, τραβάμε το μπρίκι και χτυπάμε μια φορά προσεκτικά το μπρίκι στον πάγκο, ώστε με το τράνταγμα να κάτσει λίγο και το ξαναβάζουμε να φουσκώσει.
- Δεν ρίχνουμε τον καφέ μέσα στη φλυτζάνα από ύψος ανάλογο του καταρράκτη του Νιαγάρα αλλά ούτε το μπρίκι πρέπει να ακουμπάει το χείλος της φλυτζάνας.
- Ο κλασικός τρόπος σερβιρίσματος είναι με λουκούμι ή γλυκό του κουταλιού, αλλά η γιαγιά Σωσώ προσφέρει ό,τι μπορεί να υπάρχει και να μην υπάρχει μέσα στα ντουλάπια της!
- Μπορείς να δώσεις στον καφέ σου άρωμα, ρίχνοντας μέσα λίγη κανέλα, βανίλια ή ένα μικρό κομματάκι μαστίχα.
Απαραβίαστη αρχή
Ποτέ, μα ποτέ, δεν βάζουμε γάλα μέσα στον ελληνικό καφέ. Υπάρχει μια πάρα πολύ παλιά τούρκικη παροιμία που λέει ότι το γάλα στον καφέ μέσα είναι σκέτος θάνατος για το στομάχι. Έτσι, αν σε δει η γιαγιά Σωσώ να προσθέτεις γάλα, θα τονίσει με ιδιαίτερη έμφαση την ισχύ της παροιμίας, και θα σου δώσει και παραδείγματα.
Κρατάς μυστικό;
Η γιαγιά Σωσώ πιστεύει στο φλιτζάνι. Όμως, μετά που έφυγε ο παππούς από τη ζωή, δεν ασχολήθηκε ποτέ ξανά. Έτσι, αν δεν ξέρεις, καλύτερα να μην ασχολείσαι, ακόμα κι έστω κοιτώντας τάχα μου μέσα για πλάκα, γιατί όπως λέει και η ίδια “ό,τι μένει στον ντελβέ, βγαίνει”.
Ήξερες ό,τι…
- Ο καφές έτσι όπως τον πίνουμε στο μπρίκι, χωρίς να φιλτράρεται, είναι μια συνήθεια που ξεκίνησε από τους Άραβες.
- Οι πρώτοι που παρασκεύασαν τέτοιου είδους καφέ ήταν οι Βεδουίνοι της Μέσης Ανατολής, οι οποίοι έβαζαν την χύτρα του καφέ πάνω στην άμμο που κάλυπτε τα κάρβουνα για να τα κρατήσει ανάμενα. Γι αυτό και ο σωστός τρόπος για να ψήνεται αυτός ο καφές είναι πάνω στην άμμο (χόβολη).
- Στην Ελλάδα το συγκεκριμένο είδος καφέ διαδόθηκε επί Τουρκοκρατίας και τον λέγαμε τούρκικο μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ‘70. Μετά για διαφημιστικούς λόγους, μια ελληνική εταιρεία τυποποίησης σε μια διαφήμισή της σκέφτηκε να προβάλλει τον «ελληνικό» χαρακτήρα του καφέ. Η διαφήμιση απεύθυνε ερώτηση στον καταναλωτή «Πώς τον λέτε τον καφέ; Εμείς τον λέμε Ελληνικό!»και όχι μόνο κατάφερε να αλλάξει όνομα στον καφέ, αλλά ήταν τόσο πετυχημένη που άρχισαν να τον αποκαλούν «ελληνικό» και σε άλλες χώρες των Βαλκανίων.
ΥΓ. Αν σου πετύχει ο ελληνικός καφές, τύφλα να ‘χει ο εσπρέσο!
