Οι Τρεις Ελιές είναι χωριό στο βορειοδυτικό άκρο της επαρχίας Λεμεσού στη Νότια Μαραθάσα, κτισμένο στις παρυφές του παραπόταμου του Διαρίζου που φέρει το όνομα «ποταμός του Δράκοντα». Βρίσκεται σε απόσταση 9 περίπου χιλιομέτρων νοτιοδυτικά του Προδρόμου και γειτνιάζει στα βορειοανατολικά με την Λεμίθου, στα νοτιοδυτικά με τα Καμινάρια, στα ανατολικά με τον Παλιόμυλο και στα νοτιοανατολικά με τον Άγιο Δημήτριο. Διοικητικά ανήκει στην επαρχία Λεμεσού ενώ από πλευράς εκκλησιαστικής στην Μητρόπολη Μόρφου.
Η ονομασία του χωριού σύμφωνα με τον Νέαρχο Κληρίδη οφείλεται στην ύπαρξη εκεί τριών ελαιοδένδρων, πράγμα σπάνιο για την ορεινή αυτή περιοχή.
Το χωριό είναι κτισμένο σε μέσο υψόμετρο 1000 μέτρων περίπου. Το ψηλότερο σημείο του χωριού είναι η βουνοκορφή του Προφήτη Ηλία σε ύψος 1106 μέτρα.
Στην περιοχή της καλλιεργούνται μηλιές, κερασιές, αχλαδιές, δαμασκηνιές και οινοποιήσημα αμπέλια, μας πει ο συγγραφέας το villageexpress.
Βόλτα μέσα από την ματιά του Δ.Φίριου
Eϊναι ένα μέρος που δυστυχώς δεν κατάφερα μέχρι σήμερα να πάω με τα φιλαράκια μου. Η παρέα μου συχνά -πυκνά επιλέγει αυτό το χωριό με 50 άτομα να κατοικούν για ηρεμία και περπάτημα στη φύση.
Ένας από αυτούς είναι ο Δήμητρης Φίριος γνωστός μουσικός παραγωγός που μας ενώνει μια φιλιά που μετράει δεκαετίες. Τον βάζω λοιπόν στην διαδικασία να μας περιγράψει μέσα από την δική του ματιά τα όσα έχει ζήσει εκεί:
«Μπαίνοντας μέσα στο χωριό για πρώτη φορά, από το τζάμι του αυτοκινήτου, σου έδινε η πρώτη ματιά εύκολα την εντύπωση ότι πρόκειται για ένα εγκαταλειμμένο κινηματογραφικό πλατό που στήθηκε κάποτε για να γυριστεί μια ταινία! Στην πρώτη βέβαια πεζή μας βόλτα ανακαλύψαμε βήμα – βήμα την παλιά ζωή που υπήρχε σε αυτό το υπέροχο μικρό χωριό, το βυθισμένο κυριολεκτικά μέσα στο απέραντο πράσινο. Σχολείο, εκκλησία, καφενές και μερικές δεκάδες σπίτια… αυτό ήταν κάποτε το χωριό.
Παρκάραμε κάτω από το ενταγμένο στον αγροτουρισμό διώροφο, ανακαινισμένο, παραδοσιακό αρχοντικό και ξεπρόβαλλε το πρώτο πρόσωπο που συναντήσαμε στο χωριό (ο καφενές φαινόταν κλειστός). Η κυρία Αντρούλλα εύχαρη μας υποδέχτηκε, μάς έκανε καφέ, μόνο κοντοσυγγενείς δεν βγήκαμε…
Αυτό το διήμερο εκείνης της πρωτοχρονιάς (2010, 2011;) είχε κάτι το πρωτόγνωρο. Μια μεγάλη παρέα τριών οικογενειών θα γιόρταζαν το νέο χρόνο σε ένα απολύτως στατικό σκηνικό για τα δεδομένα μιας τέτοιας μέρας. Μόνο τα πουλιά ακούγονταν έξω, αλλά για αυτά δεν είχε σημασία πώς βαφτίζαμε εμείς την ημέρα αυτή… είχε ένα κόντραστ όλο αυτό και τελικά ναι ήταν κινηματογραφική η όλη εμπειρία.
Αν δεν είσαι πρόθυμος/η να περπατήσεις στις Τρεις Ελιές, άδικα πιστεύω πας… είναι και μακριά… στο τελευταίο κομμάτι της διαδρομής θα νιώσεις κάποια στιγμή ότι δεν φτάνεις ποτέ στο χωριό, πάει και πάει… υπέροχη διαδρομή πάντως!
Ναι, έχει απίστευτο περπάτημα η περιοχή. Πιάσε το μονοπάτι με τις γέφυρες, τεράστιο… εμείς δεν αντέξαμε να φτάσουμε στην τελευταία που είναι και ο τσελεππός ο ποταμός.
Ο ήχος στις Tρεις Ελιές είναι χάδι στα αυτιά, κάτσε πέντε λεπτά εκεί στην αυλή της εκκλησίας κλείσε το κινητό, σταμάτα να φωτογραφίζεις τα πάντα και απλά άκου…
Είναι ένα θεραπευτήριο αυτό το χωριό… και είναι για όλους αν και το επιλέγουν λίγοι!
Αξιοθέτα:
- Τα παλαιότερα τεκμήρια της εκκλησιαστικής κληρονομιάς, όπως το επιστύλιο του εικονοστασίου στην εκκλησία του Αρχαγγέλου μαρτυρούν για την ύπαρξη του χωριού τουλάχιστον από τα τέλη της Φραγκοκρατίας κατά τον 15ον αιώνα.
- Μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της εποχής της Τουρκοκρατίας, ο αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος (1767-1810) καταγόταν από τις Τρεις Ελιές. Το πατρικό του σπίτι διατηρείται ακόμη και σήμερα και φέρει το όνομα του πατέρα του Χρύσανθου «το σπίτι του Κονόμου».
- Στο χωριό υπάρχουν αρκετά αιωνόβια δένδρα τα οποία πρέπει να κριθούν από το Τμήμα Δασών σαν διατηρητέα. Τα δένδρα αυτά είναι: Οι δύο πεύκοι στην είσοδο της κοινότητας, ο δρυς του Αγίου Ανδρόνικου, ο δρυς στην τοποθεσία Αρκοκάνναβη, ο δρυς στην τοποθεσία Λακκωτή, ο πλάτανος του Κοσσινά και ο πλάτανος του γεφυριού του Κρύου Ποταμού. Το γεφύρι κτίστηκε τον 17ον αιώνα και πιθανόν ο πλάτανος αυτό να είναι συνομήλικος.
- Αξιόλογη είναι η κύρια εκκλησία του χωριού που είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Χρυσοσώτηρα καθώς επίσης και η εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και τα εξωκλήσια της Αγίας Παρασκευής του Αγίου Ανδρόνικου και του Προφήτη Ηλία. Άλλα αξιοθέατα της κοινότητας είναι τα ενετικά γεφύρια, το μονοπάτι της φύσης και τα Θειούχα νερά.
Το ρεπορτάζ είναι αφιερωμένο στον Δημήτριο Φύριο ένα άνθρωπο που τίμησε όσο κανείς άλλος το ραδιόφωνο και που σήμερα φεύγει από την χώρα μας, επιστρέφοντας στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στη Βεγγάζη Λιβύης, όπου και έζησε τα παιδικά του χρόνια, έως ότου μετοίκησε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου εργάστηκε ως επαγγελματίας κειμενογράφος. Το 1990 ήρθε στη Λευκωσία της Κύπρου, όπου έγραψε και το πρώτο του βιβλίο «Η παράδοξη ιστορία ενός άσπρου και ενός μαύρου».
Δεν θα επεκταθώ περισσότεροι οι περισσότεροι τον έχουμε ζήσει από κοντά, άλλοι τον «αγάπησαν» μέσα από την ταξιδιάρική φωνή του. Θα μου λείψεις φίλε, οι κουβέντες μας, η αυλή σου, ο καφές μας…Καλή αρχή στα νέα σου όνειρα και λυπάμαι αν «ο τόπος μου μπορεί να σε πλήγωσε».
