Τι είναι ο έλεγχος αποθεμάτων (Strock Control)
Ο έλεγχος αποθεμάτων, αλλιώς γνωστός και ως έλεγχος απογραφής, είναι η διαδικασία η οποία γίνεται με στόχο να καταδείξει πόσα αποθέματα έχει μια επιχείρηση ανά πάσα στιγμή και πώς αυτά τα αποθέματα παρακολουθούνται.
Ο έλεγχος αποθεμάτων εφαρμόζεται για κάθε τεμάχιο/υλικό/αγαθό το οποίο η επιχείρηση χρησιμοποιεί για την παραγωγή ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας, από πρώτες ύλες έως τελικά προϊόντα. Καλύπτει τα αποθέματα σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, από την αγορά και την παράδοση έως τη χρήση και την παραγγελία νέου αποθέματος.
Ο αποτελεσματικός έλεγχος των αποθεμάτων, επιτρέπει στην επιχείρηση να έχει τη σωστή ποσότητα αποθέματος στη σωστή θέση, τη σωστή στιγμή. Διασφαλίζει ότι το κεφάλαιο δεν συνδέεται άσκοπα και προστατεύει την παραγωγή σε περίπτωση που προκύψουν προβλήματα με την αλυσίδα εφοδιασμού.
Τύποι αποθεμάτων
Όλα όσα χρησιμοποιείτε για να φτιάξετε τα προϊόντα σας, να προσφέρετε τις υπηρεσίες σας και να λειτουργήσετε την επιχείρησή σας είναι μέρος του αποθέματός σας.
Υπάρχουν τέσσερις κύριοι τύποι αποθεμάτων:
• πρώτες ύλες και συστατικά τους – έτοιμα για χρήση στην παραγωγή
• εργασίες σε εξέλιξη – αποθέματα ημιτελών προϊόντων στην παραγωγή
• έτοιμα αγαθά έτοιμα προς πώληση
• Αναλώσιμα – για παράδειγμα, καύσιμα και χαρτική ύλη
Ο τύπος των αποθεμάτων μπορεί να επηρεάσει και πόσα αποθέματα θα πρέπει να κρατήσετε.
Αξία αποθεμάτων
Μπορείτε να κατηγοριοποιήσετε περαιτέρω τα αποθέματα, ανάλογα με την αξία τους. Για παράδειγμα, μπορείτε να τοποθετήσετε αντικείμενα σε κατηγορίες χαμηλής, μέσης και υψηλής αξίας. Εάν τα επίπεδα των αποθεμάτων σας περιορίζονται από το κεφάλαιο, αυτό θα σας βοηθήσει να προγραμματίσετε τις δαπάνες για νέα και αντικαταστάσιμα αποθέματα.
Μπορείτε να επιλέξετε να εστιάσετε τους πόρους σας σε τομείς μεγαλύτερης αξίας. Ωστόσο, τα αντικείμενα χαμηλού κόστους μπορούν να αποδειχθούν κρίσιμα για την παραγωγική διαδικασία και δεν πρέπει να παραβλέπονται.
Μέθοδοι ελέγχου αποθεμάτων
Υπάρχουν αρκετές μέθοδοι ελέγχου αποθεμάτων, και όλες έχουν σχεδιαστεί με τρόπο που να παρέχουν ένα αποτελεσματικό σύστημα λήψης απόφασης για το τι, πότε και πόσο να παραγγελθεί.
Μια επιχείρηση μπορεί να επιλέξει μια μέθοδο ή και συνδυασμό δύο ή περισσότερων μεθόδων, στις περιπτώσεις που διατηρεί διάφορους τύπους αποθεμάτων.
- Ελάχιστο επίπεδο αποθεμάτων – η επιχείρηση προσδιορίζει ένα ελάχιστο επίπεδο αποθεμάτων και παραγγέλνει ξανά όταν τα αποθέματα αγγίζουν αυτό το επίπεδο. Αυτή η μέθοδος είναι γνωστή ως Re-Order Level.
- Αξιολόγηση αποθεμάτων – σε αυτή την περίπτωση η επιχείρηση διενεργεί τακτικές αξιολογήσεις των αποθεμάτων. Σε κάθε αξιολόγηση γίνεται μια παραγγελία για να επιστρέψουν τα αποθέματα στο προκαθορισμένο επίπεδο.
- Η μέθοδος Just In Time-JIT (ακριβώς στην ώρα) στοχεύει στη μείωση του κόστους μέσω της μείωσης των αποθεμάτων στο ελάχιστο. Σε αυτή την περίπτωση, τα αντικείμενα παραδίδονται όταν χρειάζονται και χρησιμοποιούνται αμέσως. Υπάρχει κίνδυνος εξάντλησης των αποθεμάτων, οπότε η επιχείρηση πρέπει να είναι σίγουρη ότι οι προμηθευτές της μπορούν να παραδίδουν κατά τη ζήτηση.